Nista’ nibgħat it-tifel l-iskola jew inżommu d-dar?
Kultant ikun diffiċli għall-ġenituri biex jiddeċiedu jekk jibaghtux lit-tifel/tifla tagħhom l-iskola jew iżommuhx id-dar. Fuq banda, ma jkunux jixtiequ jtellfuh mit-tagħlim; fuq il-banda l-oħra, jekk jibagħtuh, il-kundizzjoni tiegħu tista’ tmur għall-agħar, u jxerred il-mard lil sħabu u l-għalliema.
Din il-gwida hi maħsuba biex tgħinek tieħu l-aħjar deċiżjoni.
META GĦANDU JIBQA' D-DAR
It-tifel għandu joqgħod id-dar f’dawn iċ-ċirkostanzi:
- Ma Jiflaħx – Jekk it-tifel jidher għajjien, imqanżaħ, jew imħeddel, żommu d-dar sakemm jirkupra saħħtu.
- Deni (temperatura aktar minn 37.5°C) – Jista’ jirritorna l-iskola meta jgħaddu 24 siegħa mingħajr deni. (Hemm xi infezzjonijiet li jkun meħtieġ perjodu itwal; it-tabib tat-tfal jiggwidak).
- Rimettar jew Dijarea – Jista’ jmur l-iskola wara 48 siegħa mingħajr dawn is-sintomi. (Jekk it-test tal-kokò juri bacteria, il-pedjatra jigwidak meta tibgħatu lura l-iskola).
- Sogħla Qawwija, Nifs Mgħaġġel jew Batut – L-aħjar joqgħod id-dar jistrieħ sekemm is-sogħla tbatti u n-nifs jiġi għan-normal. It-tabib jiggwidak kemm trid izzommu d-dar.
- Raxx fil-Ġilda – Jekk it-tifel joħroġlu raxx, speċjalment jekk ikun bid-deni, ħudu għand it-tabib biex jagħmel dijanjosi (eż. ġidri r-riħ, roseola, skarlatina, ħozba, HFMD, eċċ), u jagħtik parir kemm iżżommu d-dar.
- Infezzjonijiet kontaġjużi:
- Conjunctivitis (infezzjoni fl-għajn) – jekk tkun bacterial, jista’ jirritorna l-iskola 24 siegħa wara li jinbeda l-antibiotiku; jekk tkun viral, meta s-sintomi jonqsu u t-tifel iħossu tajjeb. Il-ħasil frekwenti tal-idejn huwa importanti biex ma tinxteridx.
- Tonsillite, Skarlatina u Strep Throat (infezzjoni mill-mikrobu Streptococcus fil-griżmejn) – jirritorna l-iskola 24 siegħa wara li jinbeda l-antibiotiku, jgħaddu 24 siegħa bla deni, u jħossu tajjeb.
- Impetigo (infezzjoni fil-ġilda) – lura l-iskola 48 siegħa wara li jinbeda l-antibiotiku, u l-ġerħa tinxef jew titgħatta.
- Ġidri r-Riħ – jibqa’ d-dar sakemm il-ponot kollha jinxfu, is-soltu madwar sebat ijiem minn meta jitfaċċaw.
- Hand Foot and Mouth (HFMD) – jirritorna l-iskola meta l-ponot jinxfu u jkun iħossu tajjeb, ġeneralment ftit ġranet minn meta joħorġu l-ewwel ponot.
META JKUN JISTA' JMUR L-ISKOLA
It-tifel jista’ jattendi l-iskola jekk ma jkollux deni, jidher fuq tiegħu, u għandu enerġija biex jipparteċipa fl-attivitajiet tal-iskola, anke jekk ikollu xi sintomi ħfief bħal:
- Riħ Ħafif – sogħla ħafifa u l-imnieħer inixxi xi ftit, anke jekk l-imħat ikun safrani/ħadrani.
- Allerġiji Ordinarji – bħal hay fever, flissjoni ċara u għatis, fit-tfal li jbatu bl-allerġija.
- Cold Sore (ponta tad-deni, fix-xoffa) – kellem l-ispiżjara għall-kura.
- Threadworms – kellem l-ispiżjara għall-kura.
- Head Lice u Nits – wara li tagħmel it-trattament tax-xagħar. L-ispiżjara tiggwidak.
- Slapped Cheek Syndrome – meta joħroġ ir-raxx ma jibqax aktar infettiv; it-tabib tat-tfal jgħidlek jekk ghandux din l-infezzjoni jew le.
PARIRI OĦRA
- Għallem lit-tfal jaħslu jdejhom sewwa meta jmorru t-toilet u qabel l-ikel. Għallimhom ukoll jisogħlu jew jgħatsu fil-minkeb. Jekk jużaw tissues, jiddisponu minnhom fil-barmil.
- Dieta bilanċjata u l-irqad tajjeb jgħinu biex it-tfal jibqgħu b'saħħithom.
- Ara li t-tifel tiegħek ħa t-tilqim kollu għax dan jipproteġih kontra mard serju bħall-meninġite u septicaemia.
- Meta tieħu t-tifel għall-viżta tat-tabib, iddiskuti miegħu dwar kemm iżżommu d-dar.
- Xi skejjel jitolbu ċertifikat tat-tabib biex idaħħlu t-tfal lura l-iskola.
- Meta t-tfal żgħar jibdew in-nursery, huwa normali u naturali li jkunu morda ta’ spiss. L-immunità jibnuha bil-mod il-mod, maż-żmien.
- Jekk is-sintomi jippersistu, imorru għall-agħar, jew m'intix ċert dwar il-kundizzjoni tiegħu, ikkuntattja lit-tabib tat-tfal tiegħek.
Acknowledgement
Sincere gratitude to Prof. David Pace, Consultant Infectious Disease Paediatrician, Mater Dei Hospital, for his review of this article.
AKTAR TAGĦRIF