L-influwenza fit-tfal
Sintomi
Is-sintomi tal-influwenza jinkludu:
- Deni għoli u li jitla' f'salt, u tkexkix ta’ bard.
- Uġigħ ta’ ras u uġigħ fil-ġisem.
- Telqa u ħedla kbira.
- Sogħla xotta u uġigħ fil-griżmejn.
- Nuqqas ta’ aptit, dardir, rimettar u uġigħ ta’ żaqq.
Tixrid
Il-marda hi l-aktar komuni fix-xitwa. L-influwenza tinxtered faċilment, l-aktar meta t-tfal ikunu flimkien f’post magħluq (bħal fil-klassi tal-iskola jew party). Tinxtered permezz ta’ qtajriet fl-arja mis-sogħla jew għatis, u b’kuntatt dirett mal-bżieq mill-idejn jew oġġetti kontaminati. It-tfal jxerrdu l-virus minn ġurnata qabel jimirdu sa ġimgha wara.
Prevenzjoni
L-aktar mod effettiv biex tipprevjieni l-influwenza huwa permezz tat-tilqima li tingħata kull sena f'Novembru u Diċembru. It-tilqima hi safe u s-side effects ħfief (ftit uġigħ fejn tingħata t-tilqima, xi uġigħ fil-ġisem u deni) li jgħaddu f'ġurnata jew tnejn.
Il-marda hi l-aktar komuni fix-xitwa. L-influwenza tinxtered faċilment, l-aktar meta t-tfal ikunu flimkien f’post magħluq (bħal fil-klassi tal-iskola jew party). Tinxtered permezz ta’ qtajriet fl-arja mis-sogħla jew għatis, u b’kuntatt dirett mal-bżieq mill-idejn jew oġġetti kontaminati. It-tfal jxerrdu l-virus minn ġurnata qabel jimirdu sa ġimgha wara.
Prevenzjoni
L-aktar mod effettiv biex tipprevjieni l-influwenza huwa permezz tat-tilqima li tingħata kull sena f'Novembru u Diċembru. It-tilqima hi safe u s-side effects ħfief (ftit uġigħ fejn tingħata t-tilqima, xi uġigħ fil-ġisem u deni) li jgħaddu f'ġurnata jew tnejn.
It-tilqima tingħata lit-tfal minn 6 xhur 'il fuq. Bejn 6 xhur u sentejn jingħataw it-tilqima bħala injezzjoni. Tfal minn sentejn sa 17-il sena jistgħu jieħdu t-tilqima bħala sprej f'imnifsejhom jew injezzjoni, kif jippreferu.
Jekk ikunu se jieħdu t-tilqima tal-influwenza l-ewwel darba, it-tfal jingħataw żewġ dożi, b'intervall ta' xahar bejn l-ewwel u t-tieni waħda.
Il-ħasil tal-idejn (bl-ilma u s-sapun jew bl-alcohol) inaqqas it-tixrid tal-mard. Evita li trabi fl-ewwel xhur tal-ħajja jkollhom kuntatt ma’ tfal u nies oħra morda.
Komplikazzjonijiet
L-influwenza tista’ twassal għall-infezzjoni fil-widna, fis-sinus u fil-pulmun (pneumonia). Tfal żgħar taħt sena huma f’riskju akbar li jiddaħħlu l-isptar minħabba dawn il-komplikazzjonijiet.
Kura
Konsulta mat-Tabib
Kellem lit-tabib jekk it-tfal juru s-sintomi tal-influwenza, u speċjalment jekk ikunu għadhom żgħar jew għandhom xi kundizzjoni kronika (bħall-ażma, problemi fil-qalb jew dijabete). Erġa’ kellem it-tabib jekk id-deni jippersisti aktar minn 3 ijiem, jew jiżdiedu s-sintomi bħall-uġigħ fil-widnejn u qtugħ ta’ nifs, jew jekk tara li l-kundizzjoni sejra għall-agħar.
Komplikazzjonijiet
L-influwenza tista’ twassal għall-infezzjoni fil-widna, fis-sinus u fil-pulmun (pneumonia). Tfal żgħar taħt sena huma f’riskju akbar li jiddaħħlu l-isptar minħabba dawn il-komplikazzjonijiet.
Kura
- Ħalli t-tfal jistrieħu d-dar, fis-sodda jekk ikun hemm bżonn.
- Agħtihom jixorbu (ilma, meraq, ħalib, brodu, jogurt, jelly, eċċ) biex ma jixxottawx.
- Agħtihom paracetamol jew ibuprofen jekk ikunu mdejjqin bid-deni jew uġigħ.
- Naddaf l-imnifsejn (bi sprej tal-ilma bil-melħ) u b'pompa. Tista’ tuża sprej decongestant fit-tfal akbar. Il-misturi tas-sogħla jew misħun bl-għasel u lumi, jistgħu jgħinu xi ftit ukoll.
Konsulta mat-Tabib
Kellem lit-tabib jekk it-tfal juru s-sintomi tal-influwenza, u speċjalment jekk ikunu għadhom żgħar jew għandhom xi kundizzjoni kronika (bħall-ażma, problemi fil-qalb jew dijabete). Erġa’ kellem it-tabib jekk id-deni jippersisti aktar minn 3 ijiem, jew jiżdiedu s-sintomi bħall-uġigħ fil-widnejn u qtugħ ta’ nifs, jew jekk tara li l-kundizzjoni sejra għall-agħar.