Dr Joseph Mizzi

English version below  Evan Boettler, ġuvni ta’ sittax-il sena, safa vittma ta’ sextortion. Darba minnhom irċieva dan il-messaġġ tal-biża’: “I have your nudes and everything needed to ruin your life.” Traġikament, f’anqas minn sagħtejn Evan ikkommetta suwiċidju. Xi tfisser sextortion? Sextortion huwa rikatt online: xi ħadd juża stampi intimi tiegħek — reali jew fake —u jheddek li se jxerridhom ma’ ħbiebek u qrabatek, jekk inti ma tibgħatlux il-flus. Ħafna drabi, l-iscammer l-ewwel jistabbilixxi relazzjoni qarrieqa—billi jippretendi li għandu interess romantiku jew ħbiberija—biex jirbaħ il-fiduċja tiegħek qabel ma jibda jheddek. Tliet passi biex tipproteġi lilek innifsek: Qatt u qatt m’għandek tixxerja ritratti intimi — lanqas mal-boyfriend jew girlfriend. Ftakar li hekk kif tibgħat ritratt, inti tlift il-kontroll fuqu, u ma tistax tgħid fejn se jispiċċa. Kun xettiku dwar kuntatti online: L-iscammers jużaw profili foloz biex iqarrqu bil-vittmi. Julia, il-friend minn Manchester li lt...

Dear Parents, It's completely normal for toddlers to go through phases of refusing food or being incredibly fussy at mealtimes. While this is a typical part of development, it can be a significant source of stress and frustration for the whole family. Fortunately, with a little patience and a few simple strategies, you can transform mealtimes. You'll be able to create a calmer environment, encourage healthy eating habits, and help your child develop a relaxed and positive relationship with food. Why toddlers refuse food Food refusal is normal at this age, especially around 2 years. Appetite is smaller after the first year because growth slows down. Toddlers may eat very little at some meals – this is common. Saying “no” is part of learning independence. If you are worried, your doctor can check your child’s growth. What to expect 3 small meals plus 2–3 snacks each day. Appetite will vary from day to day. Missing a meal will not harm your child. Playing with food can help them l...

Il-baby car-seat isalva l-ħajja! Qatt toħrog it-tarbija fil-karozza jekk ma tkunx marbuta sewwa fih. Lanqas għandek tisqi jew tredda' lit-tarbija waqt li l-karozza tkun miexja. Il-car-seat għandu jintuża fuq is-sidil ta’ wara . Għalkemm f'Malta huwa legali li l-car-seat jista' jintuża wkoll fuq is-sidil ta' quddiem, dan huwa anqas siġur għat-tarbija. Jekk il-car-seat jitqiegħed quddiem, l-airbag trid tkun mitfija. Il-car-seat għandu jkun dejjem iħares lura (rear-facing) (ara l-istampa ). B'hekk dahar tal-car seat jipprovdi protezzjoni għar-ras, l-għonq u x-xewka tad-dahar f’każ ta’ ħabta. Il-car-seat irid jintrabat tajjeb mas-sidil, skont l-istruzzjonijiet tal-manwal, bis-safety belt tal-karozza jew fuq bażi apposta. Ara li t-tarbija tkun marbuta tajjeb ukoll. Iċ-ċineg (straps) jgħaddu minn fuq spallejn it-tarbija (mhux minn taħt id-dirgħajn), kif ukoll madwar żaqqha. Ara li ċ-ċineġ ikun issikkatti biżżejjed. Il-pads taċ-ċineg għandhom ikunu ħdejn l-għonq tat-...

It-tarbija teħtieġ tqatta’ ħin fuq żaqqha (tummy time). Dan jgħinha fl-iżvilupp u sabiex rasha ma tiċċattjax. Meta tkun fuq żaqqha, it-tarbija tibda tgħolli geddumha, imbagħad spallejha, u aktar tard tintrefha fuq dirgħajha. Dan l-eżerċizzju jsaħħaħ il-muskoli tal-għonq, id-dahar u l-ispallejn. Jgħinha wkoll titgħallem iżomm rasha u daharha weqfin, tibda titgerbeb, tpoġġi bilqiegħda, u titkaxkar. Ibda t-tummy time meta tieħu t-tarbija d-dar. Għall-bidu, għal ftit minuti biss, darbtjen jew tlieta kuljum; sa tliet xhur it-tarbija tkun tagħmel madwar siegħa kuljum, imqassmin f’diversi sessjonijiet. Meta tbiddel il-ħarqa, ħu l-opportunità biex iddawwar it-tarbija fuq żaqqha għal ftit ħin fuq in-nappy changer, waqt li żżommha mill-warrani, u tinżel wiċċek ħdejn wiċċha biex tkellimha, u tagħmlilha massage f’daharha. It-tummy time għandu jkun ħin pjaċevoli; għalhekk ieqaf meta tara li t-tarbija qed tiddejjaq. Evita l-ħin immedjatament wara li tkun xorbot jew jekk tkun għajjiena u mqanżħa. Hem...

L-impetigo hija infezzjoni komuni u kontaġjuża fil-ġilda kkawżata minn mikrobu ( Staphylococcus aureus jew Streptococcus pyogene s). Taffettwa l-aktar lit-tfal żgħar, imma tista’ taqbad lil kulħadd. Tista’ tinferex minn post għall-ieħor fil-ġisem. Tibda bħala ponot ħomor żgħar, tikber, u tiżviluppa qxur sofor dehbin.  Tinxtered faċilment minn persuna għall-oħra permezz ta' kuntatt mill-qrib, xugamani, ħwejjeġ, u l-grif tal-ferita. L-infezzjoni tibqa’ kontaġjuża sa 24–48 siegħa wara li jinbeda l-antibijotiku jew sakemm il-ġerħa tkun nixfet kompletament. Kura: mistura tal-antibiotiku preskritta mit-tabib. ingwent tal-antibiotiku għall-imniffsejn. antiseptic wash biex jinħasel bih. iġjene — ħasil tal-idejn bl-ilma u s-sapun, sanitiser, dwiefer qosra, tixxerjax xugamani, tazzi, eċċ. It-tfal jistgħu jirritornaw l-iskola wara li jkunu ħadu l-antibiotiku għal jumejn, jew l-ġrieħi jkunu nixfu u fiequ.

Fl-ewwel xhur tal-ħajja, it-tarbija tqum kemm-il darba matul il-lejl biex tixrob. Dan huwa importanti biex tieħu biżżejjed ħalib ħalli tikber u tiżviluppa sew. Madwar sitt xhur, it-tarbija tkun tixrob u tiekol biżżejjed matul il-jum, u għalhekk ma jkunx hemm bżonn aktar li tisqiha bil-lejl. 0–3 xhur : It-tarbija tqum tixrob kull 2–4 sigħat matul il-lejl. 3–6 xhur : Xi trabi jibdew jorqdu għal perjodi itwal, għalkemm oħrajn jibqgħu iqumu ta’ spiss. 6–9 xhur : Ħafna trabi jorqdu l-lejl kollu, u jekk iqumu, jerġgħu jorqdu mingħajr ma jixorbu. Wara 9 xhur: It-trabi li jibqgħu jixorbu matul il-lejl jagħmlu hekk bi drawwa u għall-konfort biex jitħeddlu u jorqdu—mhux għax għandhom bżonn in-nutriment. Kif tista’ tgħin lit-tarbija tieqaf tixrob bil-lejl? Kun żgur li tagħtiha biżżejjed ħalib u ikel matul il-jum, speċjalment filgħaxija. Naqqas bil-mod il-kwantità ta’ ħalib offrut bil-lejl. Meta tistembaħ, agħtiha ċans terġa’ torqod weħidha, tista' tmissha u tkellimha b’leħen kalm. Terfagħhie...

Fil-Qosor Ħu t-temperatura taħt l-abt (armpit) b'termometru diġitali. Aqra' t-temperatura kif tiġi, mingħajr ma żżid jew tnaqqas xejn. Id-deni jibda minn 37.5°C (99.5°F).  Uża pararcetamol jew ibuprofen jekk it-tifel ikun mdejjaq bid-deni jew uġigħ. Ta' spiss offri l-ilma u xorb ieħor sabiex ma jixxottax. Tużax biċċa niedja (tepid sponging) biex tniżżel it-temperatura. Kellem lit-tabib tat-tfal meta t-tifel/tifla jkollu d-deni f'dawn iċ-ċirkostanzi: (1) trabi taħt is-sena; (2) jekk it-tifel jidher marid, ma jiflaħx, jew ikollu xi sintomi (sogħla, uġigħ, nifs mgħaġġel, telqa, rimettar, raxx fil-ġilda, eċċ). (3) Trabi iżgħar minn 3 xhur bid-deni għandhom jittieħdu l-isptar mill-ewwel. Id-Deni Il-ġisem iżomm it-temperatura stabbli, madwar 36-37˚C, tkun xi tkun it-temperatura fl-ambjent. Meta t-temperatura togħla 'l fuq minn normali jfisser li hemm: (1) infezzjoni; (2) reazzjoni għat-tilqima; jew (3) it-tarbija tkun xotta jew msaħħna żżejjed. Is-snien ma jtellgħux de...